Quyết toán thuế thu nhập cá nhân là trách nhiệm quan trọng của cả người lao động và người sử dụng lao động trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế. Theo đó, các bên đều nắm rõ và thực hiện đúng các quy định của pháp luật về thuế, không chỉ giúp hạn chế rủi ro bị phạt, mà còn bảo vệ quyền lợi của mình hợp pháp.

1. Quyết toán thuế TNCN là gì?

Theo Khoản 10, Điều 3, Luật Quản lý thuế 2019 quy định về khai quyết toán thuế như sau:

Như vậy, có thể hiểu quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là thủ tục nhằm xác định chính xác số thuế TNCN mà cá nhân phải nộp hoặc được hoàn trong năm tính thuế.

Việc quyết toán thuế TNCN là nghĩa mang ý nghĩa quan trọng, không chỉ đóng góp gia tăng ngân sách nhà nước mà còn giúp cho việc điều tiết thu nhập trong xã hội, giảm sự chênh lệch giàu nghèo. Việc quyết toán thuế phải được thực hiện đúng quy định pháp luật đảm bảo tính minh bạch, công bằng. 

2. Trách nhiệm quyết toán thuế TNCN

Trách nhiệm quyết toán thuế TNCN không chỉ thuộc về cá nhân, mà các doanh nghiệp, tổ chức sử dụng lao động cũng có trách nhiệm quyết toán thuế. Việc tuân thủ đúng quy trình không chỉ bảo vệ quyền lợi của người nộp thuế mà còn góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tài chính.

2.1. Trách nhiệm của người lao động

Mỗi cá nhân có thu nhập đều phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm kê khai, nộp và đối chiếu thông tin với cơ quan thuế cụ thể:

- Cung cấp thông tin chính xác: Người lao động cần kê khai đầy đủ thông tin về thu nhập, giảm trừ gia cảnh, các khoản bảo hiểm, từ thiện, nhân đạo, khuyến học…

- Thực hiện quyết toán khi có thu nhập chịu thuế: Khi có 1 nguồn thu nhập chịu thuế (tiền công, tiền lương) hoặc nhiều nguồn thu nhập chịu thuế (vốn đầu tư, trúng thưởng, tiền bản quyền, nhượng quyền thương mại…).

- Thực hiện quyết toán khi cần: Có thu nhập từ nhiều nơi chi trả, có số thuế nộp thừa và muốn hoàn thuế, có số thuế phải nộp thêm sau khi tổng hợp thu nhập.

- Nộp hồ sơ quyết toán đúng thời hạn: Chậm nhất vào ngày 30/4 của năm sau liền kề (trừ trường hợp pháp luật có quy định khác).

- Lưu giữ chứng từ thuế: Giấy tờ khấu trừ thuế, biên lai nộp thuế… để làm căn cứ khi cơ quan thuế kiểm tra.

Trong kỷ nguyên số, trách nhiệm quyết toán TNCN của người lao động không chỉ dừng lại ở việc kê khai và nộp hồ sơ đúng hạn, mà còn gắn liền với việc chủ động tiếp cận và sử dụng các nền tảng công nghệ số.

Việc ứng dụng khai, nộp và tra cứu thuế điện tử giúp người lao động dễ dàng thực hiện nghĩa vụ ở bất kỳ đâu, giảm thiểu thủ tục hành chính và sai sót trong kê khai. Bên cạnh đó, cũng giúp cơ quan quản lý dễ dàng quản lý, theo dõi quản lý thuế tiết kiệm thời gian, nguồn lực cũng như chi phí quản lý.

2.2. Trách nhiệm của người sử dụng lao động

Bên cạnh trách nhiệm của cá nhân, trách nhiệm quyết toán thuế của người sử dụng lao động ngày càng được đặt ra cao hơn, đòi hỏi tính chính xác và minh bạch. 

- Khấu trừ và kê khai thuế TNCN: Thực hiện khấu trừ thuế trước khi chi trả thu nhập cho người lao động theo đúng quy định.

- Cấp chứng từ khấu trừ thuế: Cung cấp chứng từ cho người lao động có yêu cầu để phục vụ việc tự quyết toán.

- Thay mặt người lao động quyết toán: Với cá nhân ủy quyền, doanh nghiệp có trách nhiệm quyết toán thay, đảm bảo chính xác và đúng thời hạn.

- Cung cấp thông tin minh bạch: Thực hiện báo cáo đầy đủ với cơ quan thuế, đối chiếu số liệu khấu trừ và nộp thay.

Trong xã hội số, doanh nghiệp cần ứng dụng công nghệ số để tối ưu quy trình, giảm sai sót và nâng cao trải nghiệm cho người lao động. Đây là yếu tố góp phần xây dựng môi trường quản trị hiện đại, thực hiện số hóa toàn diện và tuân thủ pháp luật.

Quyết toán thuế TNCN là trách nhiệm nghĩa vụ đồng thời cũng là cách để đảm bảo quyền lợi chính đáng của cả người lao động và người sử dụng lao động. Việc phối hợp chặt chẽ, minh bạch và đúng thời hạn sẽ giúp hạn chế rủi ro, tránh vi phạm và tạo dựng sự tin cậy trong quan hệ lao động.

Tuy nhiên, cùng với sự thuận tiện, người lao động và người sử dụng lao động cũng cần nâng cao bảo mật thông tin, cập nhật kịp thời các quy định pháp luật và chủ động đối chiếu dữ liệu thu nhập từ nhiều nguồn khác nhau. Đây là bước chuyển quan trọng, thể hiện sự thích ứng với môi trường quản lý thuế hiện đại, minh bạch và số hóa.

Thu Hương.