Nhằm tăng cường hiệu quả công tác quản lý thuế và nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của người nộp thuế, Chính phủ đã ban hành Nghị định 49/2025/NĐ-CP, quy định về việc hoãn xuất cảnh đối với người nợ thuế TNCN và chính thức có hiệu lực từ ngày 28/02/2025. Quyết định này được kỳ vọng sẽ tạo ra bước chuyển biến tích cực trong việc thu hồi nợ đọng thuế, mạnh tay hơn đối với các trường hợp cố tình chậm nộp hoặc trốn nghĩa vụ nộp thuế.

1. Nghị định 49/2025/NĐ-CP quy định chi tiết mức nợ thuế bị hoãn xuất cảnh

Theo nội dung của Điều 3, Nghị định 49/2025/NĐ-CP, quy định ngưỡng tiền thuế nợ và thời gian nợ xem xét tạm hoãn xuất cảnh như sau:

+ Đối với cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh thuộc diện bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế: Mức nợ thuế từ 50 triệu đồng trở lên và đã quá hạn nộp trên 120 ngày sẽ là căn cứ để xem xét hoãn xuất cảnh.

+ Đối với cá nhân là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thuộc diện bị cưỡng chế thuế: Mức nợ thuế là 500 triệu đồng trở lên, với điều kiện khoản nợ cũng đã quá hạn nộp trên 120 ngày.

+ Đối với các đối tượng là cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh, hoặc người đại diện pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã mà cơ sở kinh doanh không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký: Sau 30 ngày kể từ ngày cơ quan quản lý thuế thông báo về việc áp dụng biện pháp cấm xuất cảnh, nghĩa vụ nộp thuế vẫn chưa được thực hiện.

Đối với người Việt Nam xuất cảnh để định cư ở nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, và người nước ngoài chuẩn bị xuất cảnh từ Việt Nam, nếu có số tiền thuế nợ quá hạn mà chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế, cũng sẽ thuộc diện xem xét tạm hoãn xuất cảnh.

2. Đối tượng và quy trình hoãn xuất cảnh đối với người nợ thuế TNCN

Việc đảm bảo nghĩa vụ thuế là trách nhiệm của mọi công dân và tổ chức. Trong trường hợp người nợ thuế cố tình không thực hiện nghĩa vụ nộp thuế, các cơ quan chức năng sẽ triển khai biện pháp mạnh mẽ nhằm dừng xuất cảnh đối với đối tượng vi phạm.

2.1 Đối tượng có nguy cơ cao bị hoãn xuất cảnh

Theo các quy định hiện hành, việc hoãn xuất cảnh sẽ được áp dụng cho cá nhân khi đồng thời có các dấu hiệu sau:

(1) Đang có khoản nợ thuế TNCN đã quá thời hạn nộp theo quy định.

(2) Thuộc một trong các trường hợp sau:

• Có dấu hiệu rõ ràng cho thấy khả năng bỏ trốn khỏi Việt Nam.
• Đang thực hiện các hành vi nhằm tẩu tán tài sản để trốn tránh nghĩa vụ nộp thuế.
• Không chấp hành các quyết định cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế đã được cơ quan có thẩm quyền ban hành.

2.2 Quy trình thực hiện việc hoãn xuất cảnh đối với người nợ thuế TNCN

Quy trình thực hiện hoãn xuất cảnh đối với trường hợp nợ thuế TNCN như sau:

1) Cơ quan quản lý thuế chủ động rà soát và xác định các trường hợp người nộp thuế có dấu hiệu vi phạm.

2) Đối với các trường hợp vi phạm: Khi có đủ căn cứ pháp lý, cơ quan thuế sẽ ban hành quyết định tạm hoãn xuất cảnh và thông báo đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh để thực hiện việc ngăn chặn xuất cảnh.

3) Thời gian hoãn xuất cảnh sẽ kéo dài cho đến khi người nộp thuế hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế.

Khi người nộp thuế đã hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế:

(1) Cơ quan thuế ban hành thông báo hủy bỏ tạm hoãn xuất cảnh gửi cơ quan quản lý xuất nhập cảnh ngay khi nhận đủ tiền thuế. Thông báo được gửi bằng việc truyền nhận dữ liệu số giữa hệ thống công nghệ thông tin của hai cơ quan.

(2) Cơ quan quản lý xuất nhập cảnh, nhận được thông tin từ cơ quan thuế sẽ tiến hành hủy bỏ lệnh tạm hoãn xuất cảnh trong vòng 24h sau đó.

3. Lưu ý tránh bị cấm xuất cảnh do nợ thuế

Việc nộp thuế TNCN đúng hạn là nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi người dân, để tránh gặp phải những rắc rối liên quan đến quy định mới này, người nộp thuế cần lưu ý:

1) Kiểm tra và rà soát kỹ lưỡng tình hình nộp thuế TNCN của bản thân.

2) Tìm hiểu kỹ quy định về thuế TNCN đối với hoạt động bán hàng trên các sàn thương mại điện tử.

3) Lưu giữ đầy đủ chứng từ liên quan đến việc nộp thuế (đây là căn cứ quan trọng chứng minh việc nộp thuế đầy đủ).

4) Nắm rõ thời hạn nộp thuế TNCN và chủ động nộp thuế đầy đủ và đúng hạn theo quy định.

5) Cập nhật thường xuyên các thông tin pháp luật mới nhất về thuế thông qua các kênh chính thống. Trường hợp có vướng mắc thì cần liên hệ với cơ quan thuế để được hỗ trợ giải quyết và đóng thuế đầy đủ.

Trên đây là những thông tin về quy định siết chắt việc quản lý thuế, hoãn xuất cảnh đối với người nợ thuế TNCN từ Chứng từ khấu trừ thuế TNCN điện tử ECN. Việc áp dụng biện pháp hoãn xuất cảnh đối với người nợ thuế TNCN là một bước đi mạnh mẽ của cơ quan quản lý thuế trong việc tăng cường kỷ luật và đảm bảo sự công bằng trong thực hiện nghĩa vụ thuế. Người nộp thuế cần chủ động rà soát và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế TNCN để tránh gặp phải những rắc rối pháp lý không đáng có tránh việc bị hạn chế quyền tự do đi lại.

Thu Hương