Mỗi năm, người nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN) sẽ phải thực hiện quyết toán hoặc ủy quyền quyết toán. Nếu không quyết toán thuế TNCN có bị xử phạt gì không? Và những cá nhân nào sẽ được miễn quyết toán thuế TNCN?

Tìm hiểu về quyết toán thuế TNCN.

1. Quyết toán thuế TNCN

Để trả lời câu hỏi “không quyết toán thuế TNCN có bị xử phạt không?”, trước tiên quý khách cần tìm hiểu về quyết toán thuế thu nhập cá nhân và vai trò của hoạt động này đối với ngành Thuế.

1.1. Quyết toán thuế TNCN là gì?

Quyết toán thuế TNCN là quá trình kê khai và tính toán số thuế phải nộp hoặc được hoàn cho người nộp thuế trong năm tính thuế dựa trên thu nhập thực tế có được.
Qua quyết toán, người nộp thuế tính toán lại số thuế đã nộp so với số thuế phải nộp thực tế để điều chỉnh số tiền còn thừa hoặc thiếu.

1.2. Tại sao cần quyết toán thuế TNCN hàng năm

Để xác định khoản thuế thực tế phải nộp hoặc được hoàn lại từ ngân sách nhà nước, người đóng thuế cần chủ động thực hiện việc quyết toán. Điều này mang lại lợi ích cho cả cơ quan Thuế cũng như cá nhân đó:

• Người nộp thuế tránh được nguy cơ bị phạt nếu có số thuế cần nộp bổ sung mà không biết.
• Cá nhân sẽ được hoàn trả số thuế nộp thừa nếu quyết toán đúng thời hạn. Đồng thời, số thuế này có thể được bù trừ sang kì tiếp theo.

2. Mức phạt vi phạm quyết toán thuế TNCN

Vi phạm thời hạn quyết toán bị phạt như thế nào?

Căn cứ theo Điều 13, Nghị định 125/2020/NĐ-CP, mức phạt khi chậm khai thuế, nộp thuế và quyết toán thuế TNCN năm 2023 tùy thuộc vào số ngày quá thời hạn, cụ thể như sau:

• Phạt cảnh cáo: Nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn từ 01-05 ngày, có tình tiết giảm nhẹ.
• Phạt từ 2-5 triệu đồng: Nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn từ 01-30 ngày, không có tình tiết giảm nhẹ.
• Phạt từ 5-8 triệu đồng: Nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn từ 31-60 ngày.
• Phạt từ 8-15 triệu đồng nếu:
  • Nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn từ 61-90 ngày.
  • Nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn từ 91 ngày trở lên nhưng không phát sinh số thuế phải nộp.
  • Không nộp các phụ lục theo quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết kèm theo hồ sơ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp.
• Phạt từ 15-25 triệu đồng nếu:
  • Nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn trên 90 ngày; có phát sinh số thuế phải nộp và người nộp thuế đã nộp đủ số tiền thuế, tiền chậm nộp vào ngân sách nhà nước trước thời điểm bị cơ quan thuế công bố quyết định thanh tra, kiểm tra thuế hoặc trước khi bị cơ quan thuế lập biên bản về hành vi chậm nộp hồ sơ khai thuế theo quy định.
  • Nếu trường hợp số tiền phạt nếu áp dụng theo khoản này lớn hơn số tiền thuế phát sinh trên hồ sơ khai thuế thì số tiền phạt tối đa đối với trường hợp này bằng số tiền thuế phát sinh phải nộp nhưng tối thiểu bằng 11,5 triệu đồng.

Lưu ý: Trường hợp cá nhân có phát sinh tiền thuế TNCN được hoàn nhưng nộp tờ khai quyết toán thuế quá thời hạn thì không bị áp dụng hình phạt (theo Công văn 636/TCT-DNNCN ngày 12/3/2021).
Ngoài việc áp dụng mức phạt tiền như đã nói trên, người vi phạm còn phải thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả sau đây:
- Bắt buộc nộp đúng số tiền thuế chậm nộp vào ngân sách nhà nước đối với các vi phạm nêu trên trong trường hợp người nộp thuế chậm nộp hồ sơ khai thuế, dẫn đến việc chậm nộp tiền thuế;
- Bắt buộc nộp hồ sơ khai thuế và các phụ lục kèm theo hồ sơ khai thuế đối với hành vi không nộp hồ sơ khai thuế và không nộp các phụ lục theo quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết, kèm theo hồ sơ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp.
>> Có thể bạn quan tâm: Hóa đơn điện tử, Phần mềm hóa đơn điện tử.

3. Trường hợp không cần quyết toán thuế TNCN

Ai không phải quyết toán thuế TNCN?

Cá nhân sẽ không cần phải quyết toán thuế thu nhập cá nhân trong những trường hợp sau đây:
(1) Cá nhân chỉ phải nộp số tiền thuế thu nhập cá nhân sau quyết toán hàng năm từ 50.000 đồng trở xuống, cá nhân có thể tự quyết định số tiền thuế được miễn và không cần nộp hồ sơ quyết toán thuế. Đối với những kỳ quyết toán trước năm 2019, trước khi Nghị định 126/2020/NĐ-CP có hiệu lực thì không xử lý hồi tố.
(2) Cá nhân phải nộp số tiền thuế thu nhập cá nhân nhỏ hơn số tiền thuế tạm nộp và không có yêu cầu hoàn thuế hoặc bù trừ vào kỳ khai thuế tiếp theo.
(3) Cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công theo hợp đồng lao động trong thời gian từ 03 tháng trở lên tại một đơn vị, cộng thêm thu nhập vãng lai ở nơi khác, mỗi tháng không vượt quá 10 triệu đồng và đã được khấu trừ thuế TNCN theo tỷ lệ 10%, thì không cần phải quyết toán thuế đối với phần thu nhập này.
(4) Nếu cá nhân mua bảo hiểm nhân thọ (trừ bảo hiểm hưu trí tự nguyện) và các loại bảo hiểm không bắt buộc khác, và đã có thuế TNCN được khấu trừ 10% trên phí bảo hiểm tương ứng với phần người mua hoặc đóng góp, thì cá nhân không cần phải quyết toán thuế TNCN đối với phần thu nhập này.
Đối với tổ chức hoặc cá nhân trả thu nhập mà không phát sinh trả thu nhập thì không cần phải khai quyết toán thuế TNCN theo Điểm d.2, d.3, Điều 8 của Nghị định 126/2020/NĐ-CP.
>> Tham khảo: Người lao động lương trên bao nhiêu phải đóng thuế TNCN?

4. Điều kiện ủy quyền quyết toán

Ngoài trường hợp không phải quyết toán thuế TNCN hay tự quyết toán, cá nhân cũng có thể ủy quyền cho tổ chức trả thu nhập quyết toán thay.
Theo quy định tại Điểm d, Khoản 6, Điều 8 của Nghị định 126/2020/NĐ-CP, các trường hợp được ủy quyền quyết toán thuế thu nhập cá nhân bao gồm:

• Người nhận thu nhập từ tiền lương, tiền công theo hợp đồng lao động ký tại một địa điểm và làm việc tại đó trong ít nhất 3 tháng vào thời điểm quyết toán thuế, bao gồm trường hợp người đó không làm việc đủ 12 tháng trong năm. Trong trường hợp cá nhân được chuyển từ tổ chức cũ sang tổ chức mới, quyền quyết toán thuế thu nhập cá nhân được chuyển sang tổ chức mới theo quy định tại Điểm d.1, Khoản này.
• Người nhận thu nhập từ tiền lương, tiền công theo hợp đồng lao động ký tại một địa điểm và đang làm việc tại đó trong ít nhất 3 tháng vào thời điểm quyết toán thuế. Cá nhân được phép quyết toán thuế thu nhập cá nhân bao gồm thu nhập từ nơi đó và thu nhập vãng lai từ các địa điểm khác, với giá trị trung bình không quá 10 triệu đồng mỗi tháng trong năm và đã được khấu trừ thuế thu nhập cá nhân với tỷ lệ 10%. Trường hợp không có yêu cầu phải quyết toán thuế cho phần thu nhập này.

Như vậy, không quyết toán thuế TNCN được tính là hành động vi phạm pháp luật và có thể xử phạt từ mức cảnh cáo tới 25 triệu đồng. Nếu cá nhân không thuộc trường hợp được quy định không cần quyết toán thì phải thực hiện đầy đủ và đúng thời hạn.
Hy vọng thông tin bài viết do ECN cung cấp sẽ đem lại giá trị hữu ích cho quý khách trong hoạt động quyết toán thuế TNCN.
Ngoài ra, Quý khách có nhu cầu tìm hiểu thêm thông tin về phần mềm ECN - Chứng từ khấu trừ thuế TNCN điện tử của Thaison Soft vui lòng liên hệ:
Hotline trung tâm hỗ trợ 24/7

• Miền Bắc: 1900 4767
• Miền Trung, Miền Nam: 1900 4768